-
1 nad
Ⅰ praep. 1. (powyżej) over, above- nad kimś/czymś [znajdować się] over a. above sb/sth- nad głównym wejściem over a. above the main entrance- łuna nad miastem a glow over the city- 1500 metrów nad poziomem morza 1,500 metres above sea level- miał siniak nad lewym okiem he had a bruise over a. above his left eye- mieszkali nad sklepem they lived over a. above the shop- rano nad miastem przeszła burza a storm broke over the city in the morning- tumany kurzu unosiły się nad drogą clouds of dust rose over the road- piłka przeleciała wysoko nad poprzeczką the ball went high over the bar- pochylić się nad kimś/czymś to lean a. bend over sb/sth- pochyliła się nad kołyską she leaned a. bent over the cot- pochylali się nad mapą they were bending over a map- nad coś [kierować się] over a. above sth- balon wzbił się nad chmury the balloon soared up above the clouds- myśliwce nadleciały nad miasto fighter planes flew over the city2. (w pobliżu) nad Wisłą/Bałtykiem on the Vistula/the Baltic- Wiedeń leży nad Dunajem Vienna lies on the Danube- kupili dom nad jeziorem they bought a house on a. by a lake- opalali się nad rzeką they were sunbathing by the river- spacer nad brzegiem rzeki/Sekwany a walk along a. by the riverside/along the Seine- nad coś [kierować się] to sth- pojechać nad morze to go to the seaside- pójść na spacer nad jezioro to take a walk to the lake- wycieczka nad Wigry a trip to Lake Wigry3. (wskazuje na podporządkowanie) over- być a. stać nad kimś to be over sb- nad sobą miał dyrektora finansowego above him he had the financial director- kontrola nad czymś control over a. of sth- mieć nadzór nad czymś to supervise sth, to have control over sth- sprawować władzę nad czymś to exercise authority a. power over sth- przewaga nad kimś/czymś superiority a. the advantage over sb/sth- opieka nad ludźmi w podeszłym wieku care of the elderly4. (wskazuje na temat) on, about (czymś sth)- dyskusja nad budżetem discussion on a. about the budget- dyskutowali nad projektem uchwały they were discussing the (draft) bill- praca nad czymś work on a. at sth- pracować nad planami budynku to work on the design of a building- rozmyślać nad czymś to ponder on a. over sth- medytować nad czymś to meditate on a. upon sth- siedzieć nad książką to pore over a book- ślęczeć nad lekcjami to slog away at one’s homework pot.5. (z określeniami wyrażającymi uczucia) at, for, over- ich zachwyt nad jego obrazami their delight over his paintings- użalić się nad kimś to feel sorry for sb, to pity sb- użalać się nad sobą a. nad własnym losem to feel sorry for oneself pot., pejor.; to bemoan one’s lot książk., żart.- znęcać się nad kimś to torment sb- zlituj się nade mną/nad nim have mercy on me/him6. (tuż przed) (just) before- nad ranem/wieczorem (just) before dawn a. daybreak/dusk a. nightfall7. książk. (bardziej niż) than- nic straszniejszego nad wojnę nothing more terrible than war- cóż piękniejszego nad miłość what can be more beautiful than love?- kochać kogoś nad życie to love sb more than life itself- nad wszystkie rozrywki uwielbiał kino of all pastimes he adored the cinema more than anything else- praca nad siły superhuman work- poeta nad poetami a towering poet- przebój nad przeboje an all-time hit- skandal nad skandale a scandal to end all scandals- łotr nad łotrami an arch-villain; a consummate villain książk.- nade wszystko above all (else), more than anything (else)- nade wszystko cenił spokój he valued peace and quiet more than anything a. above all else- była sławna, bogata, a nade wszystko urodziwa she was famous, rich, and, above all, good-lookingⅡ nad- w wyrazach złożonych (wskazujące na wyższy stopień) nadkomisarz chief superintendent GB- nadczułość hypersensitivity* * *prepnad morze/rzekę — to the seaside/river* * *prep.+ Ins.1. (= powyżej, ponad) above, over; nad głową (= w górze) overhead.2. (= na brzegu l. krawędzi, blisko) nad (samą) granicą at the (very) border, near the border; nad grobem at the graveside; przen. (= blisko śmierci) at death's door, with one foot in the grave; nad morzem at the seaside, on the sea; nad rzeką/jeziorem on the river/lake; Waszyngton leży nad Potomakiem Washington lies l. is located on the Potomac River; nad przepaścią t. przen. on the edge of a precipice; nad ranem in the early morning.3. (przedmiot uwagi l. kontroli) litować się nad kimś feel pity for sb; (= okazywać komuś miłosierdzie) have l. take pity on sb; mieć przewagę nad kimś have the advantage on l. over sb, have the upper hand over sb; opieka nad dziećmi child care; pastwić się nad kimś torment sb; płakać nad czymś cry over sth; rozpaczać nad kimś/czymś lament for sb/sth; sprawować władzę nad kimś/czymś rule sb/sth; form. have/hold dominion over sb/sth; stracić panowanie nad sobą lose one's temper; pot. blow one's top, blow a gasket, hit the ceiling.4. (temat rozważań l. dyskusji) debata nad ustawą/wnioskiem debate on a bill/motion; zastanawiać się nad czymś consider sth, pause over sth.5. (cel badań l. wysiłków) pracować nad czymś work on sth.6. lit. (podkreślenie wyjątkowości; często z archaiczną formą narzędnika) mistrz nad mistrzami l. nad mistrze master of l. over masters; Pieśń nad Pieśniami Bibl. the Song of Songs.prep.+ Acc.1. ( cel w przestrzeni) over, above; nad głowę above one's head; (= w górę) up; nad miasto over the town l. city.2. (= na brzeg) nad jezioro/morze/rzekę to the lake/sea/river.3. lit. ( porównanie lub wybór) than, above; cenić coś nad życie value sth above life; cóż jest (lepszego) nad wino? what (is) better than wine?; nade wszystko above all.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nad
-
2 granic|a
f 1. (państwowa) border; (obszaru) boundary- pilnie strzeżona granica a closely guarded border- niestrzeżona granica an unguarded border- granica lądowa/morska the land/sea border- granica polsko-niemiecka the Polish-German border- granica Polski z Czechami the Polish-Czech border, the border between Poland and the Czech Republic- rewizja granic the redrawing of frontiers a. borders- granice województwa/parku narodowego the boundaries of the voivodeship/national park- granica lasu the tree line- granica wiecznych śniegów the (permanent) snow line- lotnisko znajduje się poza granicami miasta the airport is outside the city limits- na granicy on the border- nad granicą close to a. near the border- przy granicy close to a. near the border- baza wojskowa przy granicy z Rosją a military base close to the Russian border- przez granicę across the border- wyznaczyć/wytyczyć granic to draw/mark a. designate the border- uznać granicę to recognize the border- przekroczyć granicę to cross the border- strzec granicy to guard the border- naruszyć granice Wojsk. to violate the borders- być a. przebywać za granicą to be abroad- w kraju i za granicą at home and abroad- opuścić granice kraju w ciągu 48 godzin to leave the country within 48 hours- otworzyć/zamknąć granicę to open/close the border- granice zamknięto ze względu na epidemię the borders have been closed because of the epidemic- wyjechać za granicę to go abroad2. przen. (linia podziału) borderline, boundary- granica pomiędzy dobrem i złem the borderline between good and evil- granice ludzkiego poznania the limits of human understanding- dolna/górna granica wieku the minimum/maximum age limit, the lower/upper age limit- górna granica płac the wage ceiling, the maximum a. upper wage limit- jej rozpacz nie miała granic her despair knew no bounds- moje zaufanie do niego ma swoje granice my confidence in him has its limits- była na granicy wytrzymałości nerwowej she was on the brink of a nervous breakdown- nienawiść/miłość/poświęcenie bez granic boundless a. infinite hatred/love/devotion- odwaga bez granic boundless a. limitless courage- kochać bez granic to love without measure- frekwencja wyborcza w granicach 60% a voter turnout in the area of 60%, a voter turnout of around 60%- temperatury w granicach 10-15 stopni temperatures in the 10-15 degree range- koszt w granicach 1000 złotych a cost in the region of 1000 zlotys, a cost of around 1000 zlotys- wynik mieści się w granicach błędu statystycznego the results are within the margin of error- działać w granicach prawa to act within the law- wydawać pieniądze w granicach rozsądku to spend money within reason- być wyczerpanym do (ostatnich) granic to be at the limits of one’s endurance- doprowadzić kogoś do ostatecznych a. najdalszych granic to push sb too far- posunąć się do ostatecznych a. najdalszych granic to go too far- przekroczyć granice dobrego smaku/dobrego wychowania/przyzwoitości to overstep the boundaries of good taste/the boundaries of good manners/the bounds of decency- jej skąpstwo przekracza a. przechodzi wszelkie granice her stinginess knows no bounds4. Mat. limit- granica funkcji the limit of the function- granica lewostronna/prawostronna the left-hand/right-hand limit- granica ciągu/szeregu the limit of a sequence/series- granica całkowania the limit of integration- □ granica naturalna Geog. natural border■ zielona granica pot. illegal border crossing- przejść przez zieloną granicę to cross the border illegally- wszystko ma swoje granice! enough is enough!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > granic|a
-
3 don|ieść
pf — don|osić1 impf Ⅰ vt 1. (dostarczyć) to carry- donieść rannego do szpitala to take a wounded a. injured person to the hospital- wciąż donoszono lżej rannych the lightly wounded a. injured kept on being brought in- doniósł całe wiadro wody i nic nie wylał he managed to bring a bucket full of water without spilling any- nie doniosę tej walizki do dworca I won’t be able to a. can’t carry this suitcase to the station2. (przynieść więcej) to bring (some) more, to deliver (some) more- doniósł wody, bo się kończyła the water was running low, so he brought some more- krzesła doniesie się później chairs will be brought later- donieść potrzebne dokumenty to submit further a. additional documents- zaświadczenie o zarobkach doniosę jutro I’ll bring you a statement of my earnings tomorrowⅡ vi 1. książk. (przekazać wiadomość) to inform (o czymś about a. of sth); [reporter, prasa] to report (o czymś on sth)- na samym wstępie donosi mi o śmierci ojca/ślubie siostry at the very beginning he tells me of his father’s death/his sister’s wedding- jak donosi agencja Reutera, … according to a Reuter’s report, …- szpiedzy donoszą o koncentracji wojsk nad granicą the spies have reported a concentration of troops on a. at the border2. pejor. (złożyć donos) to report (na kogoś sb); to inform (na kogoś on a. against sb)- doniósł nauczycielce, że Janek palił w szatni he told the teacher that Johnny had been smoking in the cloakroom pot.- donieść na kogoś policji/do urzędu skarbowego to inform on a. denounce sb to the police/the tax office- nie wiem, jak się dowiedział, ktoś musiał donieść I’ve no idea how he found out, somebody must have told him- robił różne świństwa, ale nie donosił he did all sorts of foul things but he wasn’t an informer3. [pociski, strzały] to reach, to hit (do czegoś sth)- pociski nie donosiły do celu the shells fell short of the target- pociski donosiły the shells hit their targetⅢ donieść się — donosić się [dźwięki] to be heard- z daleka doniósł się gwizd parowozu the whistle of a locomotive a. steam engine could be heard in the distanceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > don|ieść
-
4 dach
m (G dachu) 1. (budynku, pojazdu) roof- dach blaszany a. z blachy a tin roof- dach słomiany a. ze słomy a thatched roof- pokój pod dachem an attic room- samochód z otwieranym dachem a convertible (car)- wejść na dach to get a. go onto the roof- spaść z dachu to fall off a roof- dach przecieka the roof’s leaking- dzieci bawiły się pod dachem the children were playing indoors- w ciągu paru miesięcy budynek stanął pod dachem in the course of a couple of months, the building was roofed over2. sgt przen. (sklepienie) roof, canopy- siedzieliśmy pod dachem z gałęzi drzew we were sitting under a canopy of trees- dach świata the roof of the world3. przen. (dom) roof- mieć dach nad głową to have a roof over one’s head- nie mieć dachu nad głową to have no roof over one’s head, to be homeless- stracić dach nad głową to be without a roof over one’s head, to lose one’s home- mieszkać pod jednym a. wspólnym dachem to live under one a. the same roof- przyjąć kogoś pod swój dach to take sb in- przybyć pod czyjś dach to arrive at sb’s place- pierwsze tygodnie za granicą spędził pod dachem przyjaciela he spent his first weeks abroad at a friend’s place- □ dach czterospadowy Budow. hip(ped) roof- dach dwuspadowy Budow. gable roof- dach naczółkowy Budow. hipped-gable roof, jerkin head roof- dach jednospadowy Budow. pent roof- dach siodłowy Budow. saddle roof, saddleback (roof)* * *-u; -y; m* * *mibud., mot. roof; dach dwuspadowy gable l. saddle roof; dach świata przen. (= Tybet, Himalaje l. Mount Everest) roof of the world; (mieć) dach nad głową (have) a roof over one's head; nie mieć dachu nad głową have no roof over one's head, be homeless; (dom) z czerwonym/zielonym dachem red/green-roofed (house); aż po dach all the way up (to the roof); mieszkać pod jednym dachem live under one roof; wróble na dachu o tym ćwierkają przen. it's an open secret; a little bird told me; I heard it through the grapevine.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dach
-
5 gł|owa
f 1. (część ciała) head- pokiwać głową to nod (one’s head)- pokręcić a. potrząsnąć głową to shake one’s head- pochylać głowę to bow one’s head- podnosić głowę to raise one’s head; przen. to rebel, to revolt- ból głowy a headache- cierpieć na ból głowy to have a headache- głowa mi/jej pęka a. puchnie od hałasu/waszego gadania all the noise/your chatter is giving me/her a splitting headache- włożyć czapkę na głowę to put a cap on- chodzić z gołą a. odkrytą głową to go bareheaded- głową naprzód [upaść, skoczyć] headlong, head first- od stóp do głów from head to toe a. foot- zmierzyć kogoś wzrokiem od stóp do głów to look sb up and down, to look sb over from head to foot- ubrana na czerwono od stóp do głów dressed in red from head to toe- przerastać kogoś o głowę (być wyższym) to be a head taller than sb; przen. to be head and shoulders above sb- głowa ci/mu się kiwała (ze zmęczenia) you were/he was nodding off; (od alkoholu) you were/he was tipsy- krew uderzyła mu/jej do głowy the blood rushed to his/her head- kręciło się jej/mi w głowie she/I felt dizzy, her/my head was spinning- szumiało mu w głowie his head was spinning a. whirling- leje mi się na głowę my roof leaks- (mieć) dach nad głową (to have) a roof over one’s head2. (umysł) head, mind- z głowy (z pamięci, bez sprawdzania) from memory- chodzi mi po głowie myśl a. pomysł, żeby zmienić pracę I’ve been toying with the idea of changing jobs- siedzieć komuś w głowie [myśl, wydarzenie] to be on sb’s mind, to weigh on sb’s mind- ten problem od tygodnia siedzi mi w głowie I haven’t been able to get my mind off the problem all week- nie mieścić się komuś w głowie to be unbelievable a. incredible, to boggle sb’s mind- nie mieści mi się w głowie, jak mogłeś zapomnieć o jej urodzinach I can’t believe you forgot her birthday- nie postać komuś w głowie [myśl, pomysł] to not occur to sb, to not enter sb’s mind a. head- nawet w głowie mi nie postało, żeby się jej sprzeciwiać it never even occured to me to contradict her- nic mi nie przychodzi do głowy nothing comes to mind, I can’t think of anything- nie przyszło jej do głowy, żeby do niego zadzwonić a. że powinna do niego zadzwonić it didn’t occur to her to phone him a. that she ought to phone him- przelecieć a. przemknąć komuś przez głowę [myśl, pomysł] to cross sb’s mind- przeleciało a. przemknęło mu przez głowę, żeby do nich napisać the idea of writing to them crossed his mind- wchodzić/nie wchodzić komuś do głowy [nauka, przedmiot szkolny] to come/to not come easily to sb- daty zawsze łatwo wchodziły jej do głowy she’s always had a good head for dates- języki obce łatwo wchodzą mu do głowy he picks up foreign languages easily, foreign languages come easily to him- matematyka w ogóle nie wchodzi mi do głowy I have no head for maths- wylecieć komuś z głowy to slip sb’s mind- wszystko, czego się uczyłem, na egzaminie wyleciało mi z głowy I’d studied really hard, but during the exam my mind went blank, everything that I’d learned went out of my head during the exam- wyleciało mi z głowy, że miałam pojechać po niego na lotnisko I was supposed to pick him up at the airport but it completely slipped my mind- kłaść a. pakować coś komuś łopatą do głowy to cram sth into sb’s head- miałam/miał/miała pustkę w głowie my/his/her mind went blank- mieć mętlik w głowie to be all mixed up- moja w tym głowa, żeby… it’s up to me to…- mieć coś z głową to be off one’s head- mieć dobrze w głowie to be sensible- mieć głowę do czegoś to have a (good) head for sth [matematyki, interesów]- mieć głowę zajętą czymś/kimś to be preoccupied with sth/sb- mieć spokojną głowę to have nothing to worry about- mieć wolną głowę to have a clear head a. mind- nabić a. zaprzątnąć sobie głowę czymś to stuff one’s head with sth- nie mam teraz głowy do tego I’ve got too many other things on my mind to think about that right now- robić coś z głową/bez głowy to use/to not use one’s head a. one’s common sense when doing sth- wyjazd na wycieczkę zaplanowany z głową/zupełnie bez głowy a well-/thoughtlessly planned trip- zaświtać komuś w głowie [myśl, pomysł] to dawn on sb- już mi coś zaczęło świtać w głowie I was beginning to get the idea- rozjaśniło mi/mu się w głowie it became clearer to me/him- po rozmowie z matką rozjaśniło mi się w głowie talking to a. with my mother helped me sort it all out- tracić głowę pot. to lose one’s head3. (człowiek inteligentny) brain pot.- człowiek z głową a man/woman with a good head on his/her shoulders- mądra głowa a brain pot.- jej siostra to tęga a. mądra głowa her sister is a real brain- z tego matematyka to nie lada głowa this mathematician is a real brain4. (fryzura) hair(cut), hairstyle- modnie uczesana głowa a fashionable hairstyle- miała głowę prosto od fryzjera she’d just had her hair done- zrób coś z tą głową, wyglądasz jak czupiradło do something with your hair, you look a fright5. (w wyliczeniach) na głowę a. od głowy each, per person- do zapłacenia jest 100 zł na głowę a. od głowy it costs 100 zlotys each a. per person- dochód na głowę mieszkańca per capita income- spożycie alkoholu na głowę mieszkańca per capita alcohol consumption6. (przywódca) head- głowa rodziny the head of the family- koronowane głowy crowned heads- głowa państwa Polit. the head of state- głowa kościoła anglikańskiego/(rzymsko)katolickiego Relig. the head of the Anglican/(Roman) Catholic church- łamać sobie głowę nad czymś pot. to puzzle over sth, to chew sth over- łamać sobie głowę czymś to (w)rack a. cudgel one’s brain(s) about sth, to chew sth over- mieć na tyle oleju w głowie, żeby… pot. to have the wit(s) a. the brains a. the sense to… pot.- zawracać komuś głowę to bug sb pot.; to bother a. pester sb- suszyć komuś głowę to nag sb- przewracać komuś w głowie [zaszczyty, pochlebstwa, sukcesy] to go to sb’s head- mieć coś/kogoś z głowy pot. (pozbyć się) to get rid of sb/sth; (załatwić sprawę) to get sth out of the way a. over (and done) with pot.- wybij sobie z głowy wakacje za granicą you can just forget about going abroad for the holidays pot.- wybić coś komuś z głowy pot. to put sb off sth- muszę mu wybić z głowy ten pomysł I have to put him off that idea- wziąć sobie kogoś/coś na głowę pot. to take sb/sth on one’s shoulders- siedzieć komuś na głowie pot. to stay with sb- rodzina z Kanady siedzi mi na głowie od miesiąca I’ve had relatives from Canada on my hands all month pot.- zwalić się komuś na głowę pot. to descend on sb- mieć z kimś/czymś urwanie głowy pot. to have one’s hands full with sb/sth pot.- w domu było urwanie głowy there was bedlam in the house- zachodzę w głowę, gdzie mogłam wsadzić paszport/zostawić teczkę I’m going nuts trying to figure out where I could’ve put my passport/left my briefcase- mieć głowę na karku a. nie od parady to have one’s head screwed on right a. screwed the right way, to have a good head on one’s shoulders- przewyższać kogoś o głowę to be head and shoulders above sb- (po)bić kogoś na głowę to outdo sb; to run a. make rings (a)round sb pot.- konkurencja bije nas na głowę pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy/kontroli jakości the competition is running rings around us in terms of sales/quality control- mieć mocną/słabą głowę to have/to not have a strong head (for alcohol), to hold/to not hold (one’s) liquor well- iść a. uderzać komuś do głowy [alkohol] to go (straight) to sb’s head- kurzyło mu się z głowy he was drunk- dać głowę (stracić życie) to lose one’s life- głowę dam, że… I’m positive a. absolutely certain (that)…- skrócić kogoś o głowę a. uciąć komuś głowę to behead sb- nadstawiać głowy a. głowę to risk one’s neck- odpowiadać a. ręczyć głową za kogoś/coś to stick one’s neck out for sb/sth- naznaczyć cenę na czyjąś głowę to put a price on sb’s head- chodzić z głową w chmurach to have one’s head in the clouds- chować głowę w piasek to bury one’s head in the sand- wisieć (komuś) nad głową to be hanging over sb a. over sb’s head- nosić głowę wysoko to hold up one’s head a. to hold one’s head (up) high- rwać a. drzeć włosy z głowy to tear one’s hair out- schylać a. pochylać głowę przed kimś to bow (down) before sb- stawać na głowie (żeby coś zrobić) pot. to bend over backwards (to do sth), to break one’s neck (to do sth)- tłuc a. walić głową o mur to beat a. bang one’s head against the wall a. against a brick wall- ukręcić czemuś głowę pot. to hush sth up [sprawie, aferze]; to nip sth in the bud [plotce]- wchodzić komuś na głowę pot. to walk all over sb- wylać komuś kubeł zimnej wody na głowę pot. to bring sb (back) down to earth- wziąć kogoś za głowę pot. to take sb in hand- włos ci/mu z głowy nie spadnie it won’t harm a hair on your/his head- włos się mi/jej na głowie jeży (od czegoś) sth makes my/her hair stand on end, sth makes my/her hair curl- życie a. los nie głaszcze go/jej po głowie he/she doesn’t have an easy life- spokojna głowa not to worry pot.; don’t worry- spokojna głowa, zdążymy don’t worry, we’ll be on time- niech cię o to głowa nie boli that’s not your problem, don’t worry about it- głowa do góry! chin up!, cheer up!- marzenie ściętej głowy a pipe dream- czapki z głów! hats off!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gł|owa
-
6 przechodzić
1. (-dzę, -dzisz); imp -dź; perf przejść(rzekę, ulicę) to cross; (chorobę, wstrząs) to suffer, to go through; ( trasę) to cover; ( koleje losu) to experience; ( operację) to undergo, to go through2.( iść dalej) to pass on, to move on; ( iść obok) to pass by; ( przedostawać się) to go lub pass through; (mijać: o bólu) to pass, to ease; ( o czasie) to pass, to go by; (zostawać zaakceptowanym: o propozycji, wniosku) to go through; ( o ustawie) to be passed; ( o pomyśle) to be acceptedprzejść do następnej klasy — to go on to the next form (BRIT) lub grade (US)
przechodzić obok czegoś — to pass sth, to go past sth
przejść do sprawy/konkretów — to get down to business/brass tacks
przechodzić samego siebie — to excel o.s.
przejść z kimś na "ty" — to agree to address one another by first names
to przechodzi wszelkie granice! pot — there are limits! (pot)
przeszło mi przez myśl, że... — it's just occurred to me that...
* * *ipf.1. (= przebyć idąc) go, walk; przechodzić obok kogoś/czegoś go l. walk past l. by sb/sth; przechodzić przez granicę cross the border; przechodzić przez most go l. walk across the bridge; przechodzić przez ulicę l. jezdnię cross the street; przejść do ogrodu/innego pokoju go l. move to the garden/another room; przejść przez coś suchą nogą go through sth without wetting one's feet.2. (= przesuwać się) pass; burza przeszła bokiem the storm passed by.3. (= przetoczyć się) spread ( przez coś across sth); przez całą Europę przeszła zaraza a plague spread across the whole of Europe.4. (= zostać przekazanym) be passed, be handed down; (o obowiązkach, władzy) devolve ( na kogoś on l. upon sb); przechodzić z rąk do rąk be passed from hand to hand; przechodzić z pokolenia na pokolenie be handed down from one generation to another; dom przeszedł na Adama the house was inherited by Adam; to wydarzenie przejdzie do historii this event will go down in history; wiadomość przechodziła z ust do ust the news spread from mouth to mouth; wszystkie listy przechodzą przez moje ręce I handle all the letters.5. (= przedostawać się przez coś) get through; przeszły mnie ciarki I shivered down my spine; słowa nie chcą mi przejść przez gardło words stick in my throat; ani przez myśl mi nie przeszło, że może go nie być w domu it didn't even cross my mind that he might not be at home.6. (= przebiegać, prowadzić dokądś) run; autostrada przejdzie tamtędy the highway will run over there; granica przechodzi wzdłuż rzeki the border runs along the river.7. (= mijać) pass; grypa nie chce mi przejść I can't get rid of the flu; koncert przeszedł bez echa the concert passed by unnoticed; nie martw się, to wkrótce przejdzie don't worry, it will soon pass.8. (= doświadczać) experience, go through; (szkolenie, operację) undergo; przechodzić kryzys go through a crisis; przechodzić piekło go through hell; przechodzić trudny okres go through a difficult period; go through a rough patch; wiele przeszłam w moim pierwszym małżeństwie I went through a lot in my first marriage.9. (= zmieniać stanowisko pracy, firmę) change over ( z czegoś na coś from sth to sth); przejść na chrześcijaństwo convert to Christianity; przejść na emeryturę retire; przejść do następnej klasy get l. be promoted; przejść na wegetarianizm turn vegetarian; przejść nad czymś do porządku dziennego disregard sth, wave sth aside; przejść (z kimś) na ty come to first name terms with sb; przejdę do konkurencji I will go over to our competition; przejdźmy do sprawy let's get down to business; pozwolą państwo, że przejdę do następnego tematu let me pass l. move on to the next topic, let me proceed to the next topic.10. (= przekształcać się) turn, develop ( w coś into sth); energia kinetyczna przechodzi w elektryczną kinetic energy turns into electric energy; kłótnia przeszła w bójkę the quarrel developed l. turned into a fight.11. (= zostać przyjętym, przegłosowanym) be passed; wniosek przeszedł the motion was passed; jego kandydatura nie przeszła his candidacy was rejected.12. (= przewyższać) surpass, excel; przechodzić siebie samego surpass l. excel o.s.; przechodzić czyjeś oczekiwania exceed sb's expectations; przechodzić czyjeś najśmielsze marzenia be beyond one's wildest dreams; to przechodzi ludzkie pojęcie this all staggers the mind; twoje zachowanie przechodzi granice mojej cierpliwości your behavior is more than I can endure l. stand.pf.(= chodzić przez jakiś czas) walk, spend some time walking; przechodził całą noc he spent the whole night walking.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przechodzić
-
7 bli|sko
Ⅰ adv. grad. 1. (w przestrzeni) (w pobliżu) close, near- mieszkali blisko parku they lived near the park- dzieci bawiły się blisko the children were playing nearby- nie podchodź za blisko don’t come too close a. near- dom był już blisko we/they were already close to home- stąd masz/jest już blisko it’s not far from here- mieszkać blisko od szkoły to live close to school a. near the school- sklep jest blisko od stadionu the shop is close to a. near the stadium- mam blisko od a. do dworca, więc nie jeżdżę samochodem I live close to the station, so I don’t go by car- stałem blisko płotu I was standing near a. by the fence- stoisz zbyt blisko urwiska you’re too close to a. near to the precipice- siedział blisko niej he was sitting right up close to her- sędzia był blisko akcji the referee was on the spot- z rynku było wszędzie blisko the market place was centrally located- przez las jest blisko nad jezioro/na plażę it’s close to the lake/beach when you go through the forest- stąd jest znacznie bliżej it’s much nearer from here- tędy jest/będzie/masz bliżej that way it’s quicker/it’ll be quicker- chciała mieszkać bliżej córki she wanted to live closer to her daughter- podszedł bliżej, żeby lepiej zobaczyć he went up closer to get a better look- tłum był coraz bliżej the crowd was drawing closer a. nearer- jak najbliżej as close a. near as possible- budynek położony najbliżej rzeki the building standing closest to the river- blisko osadzone oczy close-set eyes2. (w czasie) not far off- jesień już blisko autumn’s not far off- święta już coraz bliżej Christmas/Easter is approaching fast a. getting closer and closer- było blisko północy, gdy usłyszał krzyki it was close on a. just before midnight when he heard the screams- im było bliżej jego przyjazdu, tym stawała się niecierpliwsza the closer it got to his visit, the more impatient she became3. (o związkach) closely; (silnie) intimately- wpółpracować z kimś blisko to work closely a. in close cooperation with sb- zetknąłem się z nim blisko na studiach I came into close contact with him at university- być z kimś blisko to be (very) close to sb, to be on close/intimate terms with sb- w dzieciństwie byłyśmy ze sobą a. byłam z nią blisko we were close childhood friends/I was a close childhood friend of hers- przyjaźnić się blisko z kimś to be sb’s close a. intimate friend- zaprzyjaźnić się z kimś bliżej to form a. forge a close friendship with sb- blisko związany z kimś/z czymś closely connected/linked with sb/sth- świadek był blisko powiązany z oskarżonymi the witness had close links with a. was closely linked with the accused- ta historia jest blisko związana z wydarzeniami sprzed roku this story is closely related to a. connected with the events of last year- blisko spokrewniony closely related- ludzie, którzy są blisko prezydenta people who are close to the president4. przen. close- był blisko pięćdziesiątki he was almost a. approaching fifty- bliżej jej do czterdziestki niż do trzydziestki she’s closer to a. nearer thirty than forty- było już całkiem blisko do zwycięstwa we/they were on the verge of victory- jesteś blisko prawdy you’re close to a. not far from the truth- byłem blisko ich spraw I knew a lot about their affairs a. livesⅡ part. (prawie) close on, nearly- blisko godzinę/tydzień/rok close on a. nearly an hour/a week/a year- blisko połowa/sto osób nearly half the people/close on a. nearly a hundred people- blisko pięć milionów close on a. nearly five million- miał blisko 50 lat he was almost a. approaching fifty- znamy się blisko 20 lat we’ve known each other for close on a. almost twenty years- wrócił po blisko dwuletnim pobycie za granicą he came back after almost a. nearly two years abroadⅢ bliżej adv. comp. (lepiej) better- poznać kogoś bliżej to get to know sb better- zapoznać się bliżej ze sprawą/z zagadnieniem/z dokumentami to take a closer look at a. become better acquainted with the matter/problem/documents- bliżej nieznany/nieokreślony unidentified/undefined- mówili o sprawach bliżej mi nieznanych they were talking about things I knew very little about- wyjechał na czas bliżej nieokreślony he went away for an indefinite period of timeⅣ z bliska adv. 1. (z małej odległości) [patrzeć, widzieć] (from) close up- z bliska widać, że… from close up you can see that…- dopiero z bliska dostrzegła, jak bardzo się zestarzał it was only (from) close up that she noticed how he had aged- oglądał z bliska każdy bibelot he examined a. inspected every trinket closely2. (dokładnie) well- znać się/poznać się z bliska (z kimś) to know/get to know (sb) well a. closely- przyjrzeć się z bliska czemuś to take a good a. close a. closer look at sthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bli|sko
-
8 długoś|ć
f 1. (odległość między skrajnymi punktami) length- jednostki długości units of length- długość trasy/ulicy the length of a journey/street- wstążka długości 50 cm a ribbon 50 cm long- most o długości 800 m a bridge 800 metres long a. in length- konar ponad dwumetrowej długości a branch more than two metres long- granica strzeżona na całej długości a frontier guarded along its entire length- spódnica rozpruła mi się na całej długości the whole seam came apart a. undone on my skirt- podeszła blisko, na długość ręki she came within arm’s reach- sweter skurczył/rozciągnął się na długość the sweater shrank/stretched- wyprostować/wyciągnąć się na całą długość to stretch out fully2. (liczba elementów) streszczenie długości około 250 słów a 250 words précis a. summary 3. (ubrania, włosów) length- modna jest długość do kostek/do pół łydki/nad kolano ankle-length/calf-length/knee-length is in fashion- włosy średniej długości medium-length hair4. (czas trwania) średnia długość życia człowieka the average human lifespan- latem długość dnia rośnie, a potem maleje in the summer the days get longer and then shorter again5. (bycie długim) wybacz mi długość tego listu I’m sorry this letter is so long- słuchacze byli zmęczeni długością wystąpień the audience was exhausted by the long speeches6. Sport length- przepłynął 10 długości basenu he swam 10 lengths of the pool- prowadzić/wygrać o dwie długości [koń, łódź] to lead/win by two lengths7. Jęz. length- □ długość ekliptyczna Astron. celestial longitude, ecliptic longitude- długość fali Fiz. wavelength- długość geograficzna longitudeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > długoś|ć
-
9 nasie|dzieć się
pf (nasiedział się, nasiedzieli się) v refl. pot. 1. (długo siedzieć) to sit (for a long time)- muszę się przejść, dosyć się już nasiedziałem I have to take a walk, I’ve been sitting long enough2. (przebywać) to spend (a lot of time), to stay (for a long time)- nasiedział się za granicą he spent a lot of time abroad3. (zajmować się) to sit (for a long time)- nasiedział się nad książkami he’s been sitting over his books for a long time- nasiedzieć się do późna to sit up (late)The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nasie|dzieć się
-
10 prze|jść
pf — prze|chodzić1 impf (przejdę, przejdziesz, przejdzie, przeszedł, przeszła, przeszli — przechodzę) Ⅰ vt 1. (doświadczyć, przeżyć) to experience, to go through- wiele przeszli podczas wojny they had gone through a lot during the war- przejść twardą szkołę (życia) to grow up in a hard school, to go through the mill- w zeszłym roku przeszła ciężką grypę last year she suffered from a bad case of (the) flu- wiele przeszła she’s gone a. been through a lot2. pot. (zostać poddanym badaniom) to pass- mój samochód przeszedł pomyślnie wszystkie testy my car has passed all its roadworthiness tests- wszystkie urządzenia przeszły właśnie generalny remont all equipment has just been overhauled3. przest. (przestudiować, przerobić) to study- powtarzała z dziećmi to, co przeszły w zeszłym roku w szkole she revised with the children what they learned last year at schoolⅡ vi 1. (przebyć odległość, przemieścić się) w ciągu dnia przeszli piętnaście kilometrów during the day they covered fifteen kilometres- przejdźmy do mojego biura let’s go to my office- przeszedł pieszo przez całe miasto he went around the whole town on foot2. pot. (przesunąć się) to pass- właśnie przeszedł tędy pociąg the train has just passed this way- czy nikt tędy nie przechodził? has anybody passed this way?- burza przeszła bokiem the storm passed us/them by- zaraza przeszła przez cały kraj the plague swept through the entire country3. (idąc minąć) to pass by, to miss [dom, ulicę]- przeszła obok i nie zauważyła go wcale she passed by and didn’t notice him4. (przedostać się na drugą stronę) przejść przez coś to get across [jezdnię, most]; to get over [płot, mur]; to get through [bramę, punkt kontrolny]- pomógł jej przejść przez ulicę he helped her across the street- przejdź po pasach! take the zebra crossing!- przejście wzbronione no trespassing5. przen. (przeniknąć) to go through, to come through- igła nie chciała przejść przez gruby materiał the needle wouldn’t go through the thick fabric- światło nie przechodziło przez brudne szyby the light didn’t filter through the dirty windows- kula przeszła przez płuco the bullet went through the lung6. pot. (przeciąć) (o liniach, szlakach, drogach) to go through, to run through- autostrada ma przejść na wschód od miasta/przez środek wsi the motorway is to run east of the town/through the middle of the village- przez rzekę przechodzi granica the frontier a. border runs across the river7. (spełnić warunki) (o rywalizacji) to pass, to qualify- drużyna przeszła do półfinału the team made it a. got through to the semi-finals- przeszliśmy pomyślnie eliminacje we got through the qualifying round- nie przeszedł do drugiej tury wyborów he didn’t make it to the second round of the election, he lost in the first round of the election8. przen. (zostać przyjętym) (o projekcie, kandydaturze) to ge through, to go through- wniosek przeszedł 150 głosami przeciw 96 the motion was carried by 150 votes to 96- budżet przeszedł większością głosów the budget was approved by a majority vote- ustawa nie przeszła the bill was rejected, the law failed to get through- nie myśl, że przejdą takie numery! pot. don’t think you’re going to get away with this!9. (minąć) to go (over), to pass- ból powoli przechodził the pain was slowly going away- ból przeszedł po godzinie the pain eased off after an hour- terminy realizacji zobowiązań dawno przeszły the deadlines have all been missed- zima nareszcie przeszła the winter’s gone at last- poczekam, aż burza przejdzie I’ll wait until the storm subsides a. the storm’s over10. pot. (zacząć robić coś nowego) przejść do cywila to leave the armed forces- przejść na nowe stanowisko to take a new post- przejść do rezerwy to be transferred to the reserve, to pass to the reserve- przejść na dietę to go on a diet- przejść do innego tematu to change the subject- w tym roku przechodzę na wcześniejszą emeryturę I’m taking early retirement this year- przeszedł z partii konserwatywnej do partii liberalnej he went over to the conservative party from the liberals- przejść na inną wiarę to change one’s faith- przejść na katolicyzm/Islam to convert to Catholicism/Islam- przejść do wyższej/następnej klasy to get through to the next year- uczy się dobrze, przechodzi z klasy do klasy he’s a good pupil and never has to repeat a year11. przen. (przekształcić się) to turn, to evolve (w coś into sth)- przejść od wzniosłości do śmieszności to go from the sublime to the ridiculous- szarpanina przeszła w bójkę a punch-up turned into a major fight a. incident- energia chemiczna przechodzi w elektryczną chemical energy is converted into electrical energy- jesień przeszła w zimę the autumn turned a. wore into winter12. (przesiąknąć) to become permeated- nasze ubrania przeszły wilgocią our clothes were permeated with damp- cały dom przeszedł zapachem smażonej ryby the aroma of fried fish spread through a. permeated the entire houseⅢ przejść się pot. to take a walk (po czymś around a. about sth)- przeszedł się po parku he walked around the park- przejdę się trochę przed obiadem I’ll have a little walk before lunch- przejdę się do niej po obiedzie I’ll walk over to her after lunch■ przejść do historii/do potomności książk. to go down in history a. to posterity- przejdzie do historii jako wielki mąż stanu he will go down in history as a great statesman- przejść do tematu to get down to the subject- przejść na „ty” pot. to start to address each other by first names- przejść z kimś na „ty” to call sb by a. move onto first name terms, to start to call sb by his/her first name- w biurze wszyscy przeszli na „ty” in the office everybody is on first name terms- przejść suchą nogą pot. to cross without getting one’s feet wet- przejść w czyjeś ręce to pass into sb’s hands- przejść na angielski/niemiecki pot. to switch to English/German- przechodzenie z francuskiego na hiszpański sprawia mi trudność I can’t switch from French to Spanish easily- przejść nad czymś do porządku dziennego to come to terms with sth- ani przez myśl/głowę mi/jej nie przeszło it didn’t even occur to me/her- ani przez głowę mi nie przeszło, żeby cię posądzić o coś takiego it didn’t even occur to me to suspect you of something like that- to przechodzi ludzkie pojęcie a. wszelkie pojęcie a. ludzkie wyobrażenie a. wszelkie wyobrażenie that beats everything!; that takes the cake a. biscuit! pot., pejor.- jego skąpstwo/ich zuchwalstwo przechodzi ludzkie pojęcie his miserliness a. stinginess/their impudence is indescribable- przejść bez echa to pass unnoticed- przejść przez czyjeś ręce pot. to pass through sb’s hands- ta sprawa musi przejść przez ręce burmistrza this matter has to be endorsed by the mayor- ta decyzja musi jeszcze przejść przez zarząd pot. the decision must still be endorsed by the board- przejść (czyjeś) najśmielsze oczekiwania to exceed one’s wildest expectations- przejść samego siebie to surpass oneself- słowa nie chciały mu/jej przejść a. przechodziły mu/jej z trudem przez gardło pot. he/she was lost for words a. at a loss for words, he/she was unable to get a word out- słowa przeprosin z trudem przechodziły mu przez gardło the apology stuck in his throat, he found it very difficult to say sorry- ze wzruszenia słowa nie chciały przejść jej przez gardło she was so moved that she found herself tongue-tied a. that she was unable to get a word out- dreszcze/ciarki przeszły po nim/niej shivers ran down his/her spine- strach przeszedł po nim he suddenly shivered with fear- na jego widok ciarki przeszły jej po plecach he gave her the horrors, at the sight of him she felt prickles down her spine- ciarki po mnie przechodzą, gdy o tym pomyślę it gives me the shivers when I think of itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prze|jść
-
11 sie|dzieć
impf (siedzisz, siedział, siedzieli) vi 1. (być w pozycji siedzącej) to sit- siedzieć w fotelu/na krześle to sit in an armchair/on a chair- siedzieć za stołem a. przy stole to sit at the table- często zasypiam, siedząc I often nod off in a chair- siedź cicho! be quiet!- pod sufitem siedzi pająk there’s a spider on the ceiling- kura siedziała na jajach the hen was sitting on eggs2. pot. (przebywać) to stay- nie lubił siedzieć długo w jednym miejscu he didn’t like staying in one place for long- siedzieć za granicą to stay abroad- siedź tutaj, ja zaraz wrócę stay here and I’ll be back in a moment- siedzieć całymi dniami przed telewizorem to be a couch potato pot.3. pot. (w więzieniu) to do bird pot., to do time pot.- siedział pięć lat za kradzieże he did five years for theft4. pot. (znajdować się) to sit, to be- śruba dobrze siedzi w desce the screw sits tight in the board- pociski/kule siedzą w murze there’re shells/bullets in the wall■ siedzieć w kimś [wspomnienia, uczucia] to haunt sb- siedzi w nim diabeł the devil is in him- nie siedzieć w kimś pot. to not know what goes on inside sb’s head- siedzieć nad czymś pot. to work on a. at sth- siedzieć na wysokim/intratnym stanowisku to be highly placed/to have a lucrative job- siedzieć u kogoś na garnuszku pot. to live off a. on sb- siedzieć w długach (po uszy) pot. to be up to one’s ears in debt- siedzieć w nocy a. do późna to sit up (late)- siedzieć z założonymi rękami to sit by, to sit about- siedź, jak ci dobrze pot. keep your nose out of it- siedzieć drugi rok w tej samej klasie pot. to repeat the class a. year- wiedzą sąsiedzi, jak kto siedzi przysł. ≈ you can’t keep anything from the neighboursThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sie|dzieć
См. также в других словарях:
pogranicze — n I; lm D. y «obszar w pobliżu granicy dzielącej pewne przestrzenie; zwłaszcza: teren nad granicą państwa» Pogranicze etniczne. Pogranicze Warmii i Mazur. Mieszkać na pograniczu. przen. Pogranicze różnych kultur. Utwór z pogranicza liryki i epiki … Słownik języka polskiego
pograniczny — pogranicznyni «znajdujący się nad granicą, na pograniczu; położony, mieszkający w pobliżu granicy; nadgraniczny» Pas pograniczny. Ludy pograniczne. Tereny pograniczne … Słownik języka polskiego
koncentrować się – skoncentrować się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} zbierać się, gromadzić się w określonym miejscu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Siły nieprzyjaciela koncentrują się nad granicą. Życie rodzinne koncentruje się w kuchni. Wojska… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
pograniczny — {{/stl 13}}{{stl 8}}przym. Ia, pogranicznyni {{/stl 8}}{{stl 7}} znajdujący się nad granicą; mieszkający w pobliżu granicy : {{/stl 7}}{{stl 10}}Teren pograniczny. Pas pograniczny. Obszar pograniczny. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
Налепа, Ежи — польск. Jerzy Nalepa Дата рождения: 29 июля 1926(1926 07 29) (86 лет) Место рождения: Крашевице Страна … Википедия
Kaiser-Ferdinand-Nordbahn — Die Aufschrift: Kaiser Ferdinand Nordbahn am Hauptbahnhof in Bielitz Biala Der Wiener Nordbahnhof 1908 … Deutsch Wikipedia
Kaiser-Ferdinands-Nordbahn — Die Aufschrift: Kaiser Ferdinand Nordbahn am Hauptbahnhof in Bielitz Biala Der Wiener Nordbahnhof 1908 … Deutsch Wikipedia
ПОЛЬША — (Polska), Польская Народная Республика (Polska Rzeczpospolita Ludowa), гос во в Центр. Европе. Граничит с ГДР (на З.), ЧССР (на Ю.), СССР (на В.), на С. омывается Балтийским м. Площ. 312 520 км2. Нас. 31 551 тыс. чел. (на 31 дек. 1965). Более… … Советская историческая энциклопедия
Nombres alemanes de ciudades polacas — Anexo:Nombres alemanes de ciudades polacas Saltar a navegación, búsqueda Viejo, los nombres de las localidades alemanas en la República de Polonia (antes de la Segunda Guerra Mundial) Nota, actualmente, sólo los nombres polacos son correctos.… … Wikipedia Español
Noms allemands de villes polonaises — Voici une liste des anciens noms allemands des localités situées en République polonaise, avant la Seconde Guerre mondiale. Actuellement, seuls les noms polonais sont corrects. ville powiat województwo nom allemand remarques Adamowice rybnicki… … Wikipédia en Français
Zofia Nałkowska — Grabstätte von Zofia Nałkowska Zofia Nałkowska (* 10. November 1885 in Warschau; † 17. Dezember 1954 in Warschau) war eine polnische Schriftstellerin. Inhaltsverzeichnis … Deutsch Wikipedia
